کد مطلب:40609 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:15

گنجینه پرسمان » تاريخ و سيره

آيا انبيا (ع) در دوره كودكي هم از عصمت برخوردارند؟ چرا؟

عصمت انبيا و ايمه ( ع ) و در يك كلام معصومان ( ع ) ازابتداي تولد و حتي در رحم مادر است . خداوند متعال از آنجا كه مي دانست عده اي از بندگانش به اختيار خويش - هر چند با استعدادي در سطح سايرافراد - بيش از ديگران و در بالاترين حد ممكن از استعداد خود بهره برداري مي كنند .تفضلا اين پاداش و موهبت ويژه را به آنها عطا فرمود و آنان را ازعلم و اراده اي برخوردار ساخت كه به واسطه آن به مصونيت كامل و مطلق برسند .بايد توجه داشت كه اعطاي اين موهبت معلول شايستگي هاي آنان است نه محصول استعداد جبري ايشان . چنان كه در دعاي ندبه مي خوانيم : ( ( اللهم لك الحمد علي ماجري ... لنفسك و دينك ... بعد ان شرطت عليهم الزهدفي درجات هذه الدنيا الدنيه و زخرفها و زبرجها فشرطوا لك ذلك و علمت منهم الوفا به فقبلتهم و قربتهم و قدمت لهم الذكر العلي والثنا الجلي واهبطت عليهم ملايكتك و كرمتهم بوحيك و رفدتهم بعلمك و جعلتهم الذريعه اليك... ؛ خدايا براي توست حمد بر ...تو با آنها شرط نمودي كه نسبت به زينت ها و منزلت هاي دنيوي بي اعتنا باشند [ و جز به مقام قرب تو نينديشند ] و آنها نيز اين شرط را پذيرفتند و چون مي دانستي به اين شرطعمل خواهند كرد، آنان را پذيرفتي و مقرب خويش ساختي و [ به خاطر همين شايستگي ] ... فرشتگان را بر آنها نازل فرمودي و با وحي خود ايشان را گرامي داشتي و از خوان علم بي كران خويش بهره ها دادي ) ) . با توجه به تحليل اصل عصمت مي توان دليل و چرايي عصمت در طفوليت معصومان را به دو وجه تقريركرد : اول : عصمت در طفوليت به عنوان پاداشي است براي عصمت اختياري در بزرگسالي . يعني ، وقتي خداوند متعال مي داند كه فردي در آينده زندگي خود چه مسيري را انتخاب مي كند به ميزان حسن انتخاب او و تلاش مداوم آينده اش ، او را از نخستين روز زندگي مورد لطف و عنايت قرار مي دهد و ازلغزش ها مصونش مي دارد، ( نگا : فلسفه وحي و نبوت ، محمد محمدي ري شهري ،دفتر تبليغات اسلامي ، قم ، 1366ش ، ص 220 ) . دوم : هر چند ملاك عصمت علم و اراده است و همچنين عصمت متفرع بر شانيت و لياقت تكليف ومسووليت پذيري است و اين هر دو در طفوليت وجود ندارد ولي اين مساله عموميت ندارد چرا كه علم و اراده هم در زمان طفوليت هست وهم در زمان بزرگسالي هر چند از لحاظ شدت و ضعف متفاوت باشند .همچنين زمان تكليف و مسووليت پذيري نسبت به انسان هاي مختلف متفاوت است ، چنان كه حضرت عيسي در زمان نوزادي مي فرمايد : ( ( قال اني عبدالله اثني الكتاب وجعلني نبيا...؛ [ كودك يعني حضرت عيسي ] گفت : منم بنده خدا، به من كتاب داده و مرا پيامبر قرار داده است ) ) ، ( مريم ، آيه 30 ) . يا درباره حضرت يحيي مي فرمايد : ( ( يا يحيي خذالكتاب بقوه و اتيناه الحكم صبيا؛ اي يحيي ، كتاب [ خدا ] را به جد و جهد بگير و از كودكي به او نبوت داديم ) ) ، ( مريم ، آيه 12 ) . همچنين براساس نصوص ديني و شواهد مسلم تاريخي عده اي ازايمه ( ع ) در سنين كودكي و نوجواني به مقام والاي امامت نايل آمدند .امام جواد ( ع ) در هفت يا نه سالگي ، امام هادي ( ع ) در هشت يا نه سالگي و امام زمان ( عج ) در چهار يا پنج سالگي ، ( ارشاد شيخ مفيد، موسسه الاعلمي للمطبوعات ، چاپ سوم ، 1399 ق ، ص 319 - 317 و 327 - 366 ). بنابراين هر چند عصمت متفرع بر تكليف است اما زمان خاصي نمي توان براي آن تعيين نمود .بلكه زمان تكليف در انسان ها متفاوت است و آن گونه كه ازشواهد فوق به دست آمد برخي از آدميان در سنين طفوليت مكلف وعهده دار مقامات و مسئوليت هايي مي شوند و چون ايمه و برخي از ابتدا چنين بودند واز عصمت در طفوليت نيز برخوردار بودند، ( راهنماشناسي ، محمد تقي مصباح يزدي ، اميركبير، تهران 1375 ش ، ص 673 ) . ;